Διαβήτης και Καρδιαγγειακή Νόσος

Η κύρια αιτία θανάτου των διαβητικών είναι τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Με την αλλαγή τρόπου ζωής κ την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή αυτό μπορεί να προληφθεί.

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2 θεωρείται σήμερα ως μια μεταβολική νόσος η οποία χαρακτηρίζεται από υψηλό καρδιαγγειακό κίνδυνο και η οποία ταυτοποιείται από τις αυξημένες τιμές σακχάρου στο αίμα.

Η εμφάνιση αθηροσκληρωτικών εκδηλώσεων είναι συχνότερη και πρωιμότερη και η εξέλιξή της ταχύτερη στα διαβητικά άτομα. Οι εκδηλώσεις της μακροαγγειοπάθειας οφείλονται κυρίως σε προσβολή των στεφανιαίων αγγείων, των αρτηριών των κάτω άκρων καθώς και των καρωτίδων και των αρτηριών του εγκεφάλου.

Η θνητότητα και η νοσηρότητα από την μακροαγγειοπάθεια είναι 2 έως 4 φορές μεγαλύτερη στα διαβητικά άτομα. Από τους ενήλικες διαβητικούς, 75-80% πεθαίνουν τελικά από μακροαγγειοπάθεια.  Οι μηχανισμοί της επιταχυνόμενης αθηροσκλήρυνσης στα άτομα αυτά δεν είναι απόλυτα γνωστοί και ξεκαθαρισμένοι. Γνωρίζουμε πάντως πως ο ίδιος παράγοντας κινδύνου έχει πολύ πιο βλαπτική επίδραση στους διαβητικούς ασθενείς συγκριτικά με τους μη διαβητικούς.

Ο αυξημένος κίνδυνος της μακροαγγειοπάθειας στο διαβήτη φαίνεται δε ότι υπάρχει από πολύ νωρίς: από τη φάση της παθολογικής ανοχής στη γλυκόζη. Στο στάδιο αυτό ειδικά στους παχύσαρκους μπορεί να αποτραπεί η πορεία προς τον διαβήτη εάν αλλάξουμε τρόπο ζωής με απώλεια βάρους κ τακτική άσκηση 45 λεπτών την ημέρα πέντε φορές την εβδομάδα.

Μολονότι για την πρώτη δεκαετία από την εμφάνιση διαβήτη το αν θα πάθουμε καρδιαγγειακό επεισόδιο εξαρτάται αποκλειστικά από τη ρύθμιση των υπόλοιπων παραγόντων κινδύνου μετά τη δεκαετία η καλή ρύθμιση του σακχάρου μειώνει και αυτή με τη σειρά της την εμφάνιση καρδιαγγειακών επεισοδίων.

Η συμβολή στον αυξημένο κίνδυνο της καρδιαγγειακής νόσου των γνωστών παραγόντων κινδύνου (κάπνισμα, υπερχοληστερολαιμία, υπέρταση, υπεργλυκαιμία) πλαισιώνεται από την παρουσία αναδυομένων παραγόντων κινδύνου όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη και η χαμηλού βαθμού χρόνια φλεγμονή (υψηλή hsCRP και άλλων δεικτών φλεγμονής) καθώς και από ποιοτικές αλλαγές γνωστών παραγόντων κινδύνου όπως οι μικρές και πυκνές LDL.

Τα δεδομένα αρκετών προσφάτων μεγάλων μελετών έχουν στρέψει τη θεραπευτική μας στρατηγική στην αποτελεσματική αντιμετώπιση όλων των μεταβολικών και αιμοδυναμικών διαταραχών που χαρακτηρίζουν τα άτομα με διαβήτη τύπου 2.

Έτσι, η παρέμβαση μας στοχεύει σε αρτηριακή πίεση <140/85, LDL χοληστερόλη <100 mg%  (ή <70 mg% σε διαβητικούς με περισσότερους παράγοντες κινδύνου) και επιλεκτικά  στην χορήγηση ασπιρίνης σε υψηλού κινδύνου διαβητικούς >40 ετών.

Φυσικά η διακοπή του καπνίσματος γίνεται ιδιαίτερα επιτακτική στους καπνιστές, επιτακτικότερη από τον γενικό πληθυσμό.

Ένα μεγάλο κλινικό πρόβλημα στον διαβητικό ασθενή αποτελεί για τον καρδιολόγο η διαφοροποίηση των συμπτωμάτων του. Ο ασθενής με πολυετή σακχαρώδη διαβήτη συχνά δεν εμφανίζει την κλασσική στηθάγχη που προειδοποιεί για επερχόμενα καρδιαγγειακά συμβάματα, αλλά εμφανίζει άτυπα συμπτώματα όπως δύσπνοια προσπαθείας ή στην χειρότερη περίπτωση κανένα σύμπτωμα. Ως εκ τούτου οι διαβητικοί οι οποίοι θέλουν να μακροημερεύσουν πρέπει να εντάξουν τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο στη ζωή τους τόσο αιματολογικά, όσο και καρδιολογικά.