ΥΠΕΡΤΑΣΗ

9 Μύθοι και αλήθειες στην Υπέρταση

doctor with lab coat and thethoscope measuring patient's blood pressure

Ο κύριος στόχος για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης είναι η μείωση στην πρόσληψη αλατιού: ΜΥΘΟΣ!

O κυριότερος στόχος είναι το σωματικό βάρος, δηλαδή η μείωση του σωματικού βάρους και μετά η μείωση του νατρίου και η αύξηση του καλίου. Το νάτριο δεν βρίσκεται μόνο στο αλάτι αλλά και σε τρόφιμα όπως το ψωμί, το τυρί, οι πίκλες, η κέτσαπ, αλλά είναι και συστατικό ορισμένων συντηρητικών. Έτσι, αν η καθημερινή πρόσληψη για παράδειγμα ψωμιού και τυριού είναι υψηλή, μπορεί η πρόσληψη νατρίου να υπερβαίνει τις συστάσεις χωρίς καν να χρησιμοποιείται αλάτι για το μαγείρεμα ή στο τραπέζι. Οι εταιρείες τροφίμων πρέπει να το λάβουν αυτό σοβαρά υπόψη για τη μείωση της περιεκτικότητας σε νάτριο αυτών των τροφίμων.

1-2 ποτηράκια κρασί κάνουν καλό: ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΝ ΜΕΡΕΙ!

Η περιεκτικότητα του κόκκινου κρασιού σε οινόπνευμα κι σε αντιοξειδωτικές ουσίες βελτιώνει τη λειτουργικότητα του ενδοθηλίου και μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων. Όμως, η πρόσληψη οινοπνεύματος σε υπερτασικούς ασθενείς μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση. Για αυτό τον λόγο οι υπερτασικοί ασθενείς πρέπει να μειώσουν δραματικά την πρόσληψη οινοπνεύματος και σε αυτούς που δεν καταναλώνουν δεν θα πρέπει να συστήνεται να αρχίσουν να προσλαμβάνουν.

Tο σκόρδο και το κρεμμύδι βοηθούν τη λειτουργία της καρδιάς και μειώνουν την αρτηριακή πίεση: ΜΥΘΟΣ!

Υπάρχουν κάποιες μελέτες που έχουν δείξει ότι όντως τα αποτελέσματα είναι ευεργετικά. Όμως, για να υπάρξουν αυτά τα ευεργετικά αποτελέσματα, η πρόσληψη πρέπει να είναι ιδιαίτερα μεγάλη (πχ πρέπει να καταναλώνονται 15-20 σκελίδες σκόρδου την ημέρα, ενώ προσλήψεις της τάξεως των 1-2 σκελίδων την ημέρα δεν επιφέρουν κάποιο αξιοσημείωτο αποτέλεσμα). Επίσης, μελέτες που χρησιμοποίησαν συμπυκνωμένα συμπληρώματα σκόρδου κατέληξαν σε αντικρουόμενα αποτελέσματα.

Αν ξεκινήσεις φάρμακα για υπέρταση πρέπει να τα παίρνεις δια βίου και δεν μπορείς πια να τα διακόψεις : ΜΥΘΟΣ (εν μέρει)

Η έναρξη φαρμακευτικής αγωγής αποφασίζεται από τον ιατρό είτε εάν η πίεση του ασθενούς είναι πολύ υψηλότερα από τα φυσιολογικά όρια και ο καρδιαγγειακός του κίνδυνος υψηλός είτε επειδή η τρίμηνη περίοδος αλλαγής τρόπου ζωής με απώλεια βάρους και μείωση στην κατανάλωση άλατος απέτυχε. Εάν κάποια στιγμή στο μέλλον ένας παχύσαρκος και με κακές διατροφικές συνήθειες υπερτασικός ασθενής ο οποίος λαμβάνει αντιυπερτασική θεραπεία αποφασίσει να αλλάξει τον τρόπο που ζει, να χάσει βάρος και να μειώσει το αλάτι μπορεί να μην χρειάζεται πλέον αντιυπερτασική αγωγή.

Τα αντιυπερτασικά φάρμακα έχουν πολλές παρενέργειες. ΜΥΘΟΣ

Πριν 30 έτη αυτή η φράση ήταν αληθινή αλλά σήμερα οι νεώτερες γενιές φαρμάκων έχουν ελάχιστες και σπάνιες παρενέργειες. Ακόμα και τα διουρητικά που έχουν ενοχοποιηθεί για πολλές παρενέργειες παλαιότερα  στις χαμηλές δόσεις που χρησιμοποιούνται σήμερα δεν δημιουργούν προβλήματα.

Απ την ώρα που ξεκινάς αντιυπερτασική αγωγή δεν χρειάζεται να ελέγχεις πια την πίεση γιατί λαμβάνεις θεραπεία. ΜΥΘΟΣ

Η ρύθμιση της υπέρτασης είναι δύσκολο να επιτευχθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα επίπεδα ρύθμισης παγκοσμίως αλλά και στη χώρα μας δε ξεπερνούν το 30-35%.Οι λόγοι για αυτήν την αποτυχία είναι πολλαπλοί. Ένας από τους κυριότερους είναι ή μη συμμόρφωση του ασθενή με την φαρμακευτική του αγωγή. Μάλιστα, όσο αυξάνεται ο αριθμός των δισκίων που πρέπει να παίρνει ένας ασθενής τόσο ελαττώνεται η συμμόρφωσή του δηλαδή ξεχνά ή αρνείται να πάρει τα φάρμακά του.

Ακόμα κι αν ο γιατρός μας μετρήσει την πίεση στο ιατρείο και είναι υψηλή δεν σημαίνει αυτό πως είμαστε υποχρεωτικά υπερτασικοί. ΑΛΗΘΕΙΑ

Η αρτηριακή πίεση δεν είναι σταθερή κατά τη διάρκεια του 24ωρου, αλλά διακυμαίνεται αναλόγως της δραστηριότητας του κάθε ατόμου. Κατά τη σωματική άσκηση, την κίνηση, τη συγκίνηση και το στρες, η πίεση ανεβαίνει, αντιθέτως, κατά την ανάπαυση ή το βαθύ ύπνο ελαττώνεται και ξανανεβαίνει κατά τις πρωινές ώρες, λίγο πριν από το ξύπνημα.

Πολλές φορές, ακόμα και η θέα του γιατρού με την άσπρη μπλούζα προκαλεί σε πολλούς ασθενείς αύξηση της πίεσης, γεγονός το οποίο θεωρείται από πολλούς προ-στάδιο αρτηριακής υπέρτασης.

Για να ονομάσουμε όμως κάποιον άνθρωπο υπερτασικό πρέπει να έχουμε συστηματική άνοδο της αρτηριακής του πίεσης πάνω από τα επίπεδα που θεωρούμαι για αυτόν φυσιολογικά. Η στιγμιαία άνοδος της πίεσης συνέπεια ενός έντονου στρες δεν μας κατατάσσει στην κατηγορία των υπερτασικών. Είναι ανησυχητικό μακροπρόθεσμα να έχουμε συστηματικά πίεση 145/95 mmHg αλλά δεν μας ανησυχεί , ούτε χρειάζεται καμία άμεση θεραπεία μία στιγμιαία άνοδος της πίεσης 170/100 mmHg.

Εάν οι γονείς μας είναι υπερτασικοί σε νεαρή ηλικία δεν μπορούμε να αποφύγουμε την υπέρταση γιατί είναι κληρονομική. ΜΥΘΟΣ ΕΝ ΜΕΡΕΙ

Ορισμένους από τους παράγοντες που συμβάλλουν στην εκδήλωση της αρτηριακής υπέρτασης δεν μπορούμε πράγματι να τους επηρεάσουμε με κανένα τρόπο. Με την αύξηση λ.χ. της ηλικίας, οι αρτηρίες μας σκληραίνουν και η πίεση μας αυξάνεται. Η ηλικία, λοιπόν, είναι ένας παράγοντας που, δυστυχώς, δεν μπορούμε να επηρεάσουμε.

Ένας δεύτερος παράγοντας που δεν μπορούμε να επηρεάσουμε είναι οι γονείς μας. Στην επιστημονική κοινότητα υπάρχει πλέον συμφωνία πως υπάρχουν γονίδια που ευθύνονται για την αρτηριακή υπέρταση και εξηγούν την κληρονομική επιβάρυνση που παρατηρούμε στα άτομα με αρτηριακή υπέρταση.

Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν παράγοντες που αυξάνουν την αρτηριακή πίεση και είναι αποκλειστικά στο χέρι μας να τους αντιμετωπίσουμε. Τέτοιοι παράγοντες είναι η υπερβολική κατανάλωση αλατιού, η αύξηση του σωματικού βάρους, η υπερβολική κατανάλωση ζωικών λιπών, το κάπνισμα, η έλλειψη σωματικής άσκησης, καθώς και οι έντονες ψυχικές καταπονήσεις – το γνωστό σε όλους μας στρες, δηλαδή.

Τα μέτρα που συμβάλλουν στην πρόληψη της αρτηριακής υπέρτασης είναι εκείνα που συμβάλλουν και στη θεραπεία της ήδη ανεπτυγμένης νόσου. Αυτά είναι τα εξής:

  1. Απώλεια σωματικού βάρους στους παχύσαρκους.
  2. Μείωση του αλατιού στη διατροφή μας.
  3. Αύξηση καλίου.
  4. Μείωση της κατανάλωσης λιπαρών τροφών, κυρίως των ζωικών λιπών και ενθάρρυνση της κατανάλωσης ψαριών.
  5. Περιορισμένη χρήση οινοπνεύματος. Το οινόπνευμα, ημερησίως, δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 20-30 γραμμάρια. Αυτό σημαίνει όχι περισσότερα από δυο ποτά την ημέρα.
  6. Αποφυγή της υπερκατανάλωσης καφέ. Γενικά η κατανάλωση καφέ δεν πρέπει να υπερβαίνει τα δυο φλιτζάνια ημερησίως.
  7. Σωματική άσκηση. Η άσκηση πρέπει να είναι συστηματική και όχι περιστασιακή. Γενικά θεωρείται πως είναι ικανοποιητική όταν περιλαμβάνει μέτριας ένταση άσκηση, όπως περπάτημα, κολύμπι ή ποδήλατο, επί 30 έως 45 λεπτά, 3 έως 5 φορές την εβδομάδα.
  8. Αποφυγή του καπνίσματος.

Είναι εμφανές πως οι προσπάθειες για υιοθέτηση των παραπάνω μέτρων συνιστούν, ομολογουμένως, ένα δύσκολο έργο όχι μόνο για αυτόν που θα τα εφαρμόσει, αλλά και για τον γιατρό ή τον ειδικό διαιτολόγο που θα τα «διδάξει». Κι αυτό γιατί, όπως είναι φανερό, δεν αποτελούν αποσπασματικά μέτρα, αλλά προτείνονται αλλαγές στο τρόπο ζωής και διατροφής που είναι δύσκολο να υιοθετηθούν. Αρκεί να σημειώσουμε ότι οι δυσκολίες του να διατηρήσει κάποιος το βάρος του σε χαμηλά επίπεδα, είναι μεγαλύτερες από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ενόσω προσπαθεί να χάσει τα περιττά του κιλά.

Είναι πολύ δύσκολο να ρυθμίσεις την πίεση με ένα χάπι ημερησίως και συνήθως χρειάζεται να λαμβάνεις πολύ περισσότερα. ΑΛΗΘΕΙΑ( ΜΕΧΡΙ ΠΕΡΣΙ)

Το τελευταίο έτος είχαμε για πρώτη φορά τον έτοιμο συνδυασμό τριών διαφορετικών ουσιών σε ένα χάπι ( ανταγωνιστής ασβεστίου, ανταγωνιστής των υποδοχέων της αγγειοτασίνης ΙΙ και διουρητικό) σε όλες τις δυνατές  μεταξύ τους δοσολογίες κάτι το οποίο μας δίνει ένα σημαντικό και δυνατό όπλο στη μάχη κατά της υπέρτασης. Η δυνατότητα να λαμβάνει ένας ασθενής 3 αναγνωρισμένα και αποτελεσματικά φάρμακα σε 1 σίγουρα βελτιώνει τόσο την ποιότητα ζωής του ασθενή αλλά αυξάνει και κατά πολύ τα ποσοστά ρύθμισης. Λαμβάνοντας υπόψη πως ένας διαβητικός χρειάζεται κατά μέσο όρο 3.5 χάπια για να ρυθμίσει τη πίεση του και πως όσο ανεβαίνει ο αριθμός των χαπιών που λαμβάνει ένας ασθενής τόσο μειώνεται η μακροπρόθεσμη συμμόρφωση του, καταλαβαίνουμε πόσο σημαντική βοήθεια αποτελεί για τον υπερτασικό αυτή η δυνατότητα. Ειδικά αν λάβουμε υπόψη πως ένας υπερτασικός πολλές φορές έχει και στεφανιαία νόσο ή διαβήτη πολύ εύκολα ο αριθμών χαπιών που λαμβάνει ημερησίως αγγίζει διψήφιο νούμερο και χρειαζόμαστε κάθε δυνατό μέσο για να μειώσουμε το νούμερο αυτό. Το 2011 οι δυνατότητες μας για την αντιμετώπιση της υπέρτασης με την προσθήκη του πρώτου έτοιμού τριπλού σταθερού συνδυασμού  συνεχίζουν να αυξάνονται και να διευρύνονται.