Τι είναι η Υπέρταση

Κάθε φορά που η καρδιά μας χτυπάει, αντλεί αίμα και το στέλνει στο υπόλοιπο σώμα μέσω των αγγείων που ονομάζονται αρτηρίες. Η αρτηριακή πίεση δεν είναι λοιπόν τίποτα άλλο από τη δύναμη που ασκεί το αίμα στα τοιχώματα των αρτηριών καθώς κυκλοφορεί με πίεση μέσα στο σώμα μας.

Η αρτηριακή πίεση μετράται σε χιλιοστά στήλης υδραργύρου (mmHg) και χαρακτηρίζεται από δύο αριθμούς: Ο πρώτος αριθμός –η «συστολική» πίεση- είναι το αποτέλεσμα της μέτρησης στη φάση της άντλησης του αίματος από την καρδιά, ενώ ο δεύτερος –η «διαστολική» πίεση- είναι η μέτρηση κατά τη διάρκεια της χαλάρωσης, αντίστοιχα.

Η αρτηριακή πίεση 120 με 80 mmHg -ή χαμηλότερα- θεωρείται ως η ιδανική αρτηριακή πίεση ενός υγιούς οργανισμού. Οι τιμές πάνω από 140/90 mmHg στο γενικό πληθυσμό είναι υψηλές. Οι ενδιάμεσες τιμές θεωρούνται ως τιμές στα ανώτερα φυσιολογικά όρια. Μειώνοντας την αρτηριακή πίεση, μειώνεται και ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού.

Η αρτηριακή πίεση εξαρτάται πρακτικά από την καλή λειτουργία της καρδιάς και των νεφρών, καθώς και από την ελαστικότητα των τοιχωμάτων των αρτηριών. Η αρτηριακή πίεση στο 95% των περιπτώσεων χαρακτηρίζεται ιδιοπαθής. Δηλαδή, πρόκειται για αρτηριακή πίεση χωρίς σαφή αιτιολογία.

Η αρτηριακή πίεση δεν είναι σταθερή κατά τη διάρκεια του 24ωρου, αλλά διακυμαίνεται αναλόγως της δραστηριότητας του κάθε ατόμου. Κατά τη σωματική άσκηση, την κίνηση, τη συγκίνηση και το στρες, η πίεση ανεβαίνει, αντιθέτως, κατά την ανάπαυση ή το βαθύ ύπνο ελαττώνεται.

Κατά τις πρωινές ώρες, λίγο πριν από το ξύπνημα, συνήθως ανεβαίνει και διατηρείται υψηλή και αμέσως μετά από αυτό.

Πολλές φορές, ακόμα και η θέα του γιατρού με την άσπρη μπλούζα προκαλεί σε πολλούς ασθενείς αύξηση της πίεσης, γεγονός το οποίο θεωρείται από πολλούς προ-στάδιο αρτηριακής υπέρτασης, έστω και αν ο εξεταζόμενος σε ηρεμία  εμφανίζει φυσιολογική αρτηριακή πίεση.

Γενικά, η υπέρταση, σε οποιαδήποτε μορφή της, καταστρέφει τις αρτηρίες προκαλώντας στενώσεις ή ανευρύσματα και κουράζει την καρδιά, με αποτέλεσμα να οδηγεί εκ του ασφαλούς σε καρδιακή ανεπάρκεια.

Ένας από τους μύθους σχετικά με την υπέρταση είναι πως προκαλεί συμπτώματα. Η αλήθεια είναι πως σπάνια συμβαίνει αυτό. Δεν είναι τυχαίο που η υπέρταση ονομάζεται «σιωπηλός δολοφόνος».

Η μέτρηση

Οι μετρήσεις της ΑΠ είναι εγγενώς αρκετά ευμετάβλητες. Μπορούν να ληφθούν μέτρα για να ελαχιστοποιηθεί το φαινόμενο όπως:

• Η λήψη πολλαπλών μετρήσεων ιδιαίτερα όταν ο παλμός δεν είναι σταθερός
• Σωστή τοποθέτηση της περιχειρίδας πάνω από την βραχιόνιο αρτηρία με την κάτω άκρη να βρίσκεται 2,5cm από την εσωτερική επιφάνεια του αγκώνα
• Το άτομο αναπαύεται ήσυχα για 5 λεπτά πριν από την μέτρηση
• Ο ασθενής πρέπει να απέχει από την κατανάλωση καφεϊνούχων ή αλκοολούχων ποτών ή τη χρήση καπνού για 30 λεπτά πριν από τη μέτρηση της ΑΠ
• Μέτρηση αρχικά και στα δύο χέρια και στη συνέχεια στο χέρι με τη μεγαλύτερη ΑΠ
• Μεγάλη αξία έχει η μέτρηση στο σπίτι

Σύμφωνα με δεδομένα από το «Μήνα Χοληστερίνης» του ΕΛΙΚΑΡ σε 50.000 ενήλικα  άτομα στην Ελλάδα το 25% του πληθυσμού είναι υπερτασικοί. Και σύμφωνα με τη «Μελέτη Αττική» του Ιπποκράτειου Νοσοκομείου το 37% των ανδρών και το 25% των γυναικών στη χώρα μας εμφανίζουν αυξημένες τιμές αρτηριακής πίεσης.  Η συχνότητα της υπέρτασης αυξάνεται με την ηλικία.